Çalışma Saatleri 09:00 - 18:00
Pazar- Kapalı
Doç. Dr. Onur Taşar / Kalp Hastalıkları  / Aort Kapak Yetersizliği
Aort Kapak Yetersizliği

Aort Kapak Yetersizliği

Aort kapak yetersizliği (aynı zamanda aort yetersizliği olarak da bilinir) bir tür kalp kapak hastalığıdır. Sol alt kalp odası ile vücudun ana atardamarı arasındaki kapak sıkı bir şekilde kapanmıyor. Sonuç olarak, kalbin sol ventrikül adı verilen ana pompalama odasından dışarı pompalanan kanın bir kısmı geriye doğru sızar.

Sızıntı, kalbin vücudun geri kalanına kan pompalama konusunda yeterince iyi bir iş çıkarmasını engelleyebilir. Kendinizi yorgun ve nefes darlığı hissedebilirsiniz.

Aort kapak yetersizliği aniden veya yıllar içinde gelişebilir. Durum ciddileştiğinde, valfin onarılması veya değiştirilmesi için sıklıkla ameliyat gerekir.

Belirtiler

Çoğu zaman, aort kapak yetersizliği zamanla gelişir. Yıllarca hiçbir belirtiniz olmayabilir. Bu duruma sahip olduğunuzun farkında olmayabilirsiniz. Ancak bazen aort kapak yetersizliği aniden ortaya çıkar. Genellikle bunun nedeni kapak enfeksiyonudur.

Aort kapak yetersizliği kötüleştikçe semptomlar şunları içerebilir:

  • Egzersiz yaparken veya uzanırken nefes darlığı.
  • Yorgunluk ve halsizlik, özellikle normalden daha aktif olunduğunda.
  • Düzensiz kalp atışı.
  • Baş dönmesi veya bayılma.
  • Egzersiz sırasında sıklıkla kötüleşen göğüste ağrı, rahatsızlık veya gerginlik.
  • Çarpıntı adı verilen hızlı, çarpıntılı bir kalp atışı hissi.
  • Şişmiş ayak bilekleri ve ayaklar.

Ne zaman doktora görünmeli

Aort kapak yetersizliği belirtileriniz varsa hemen sağlık ekibinizin bir üyesini arayın.

Bazen aort kapak yetersizliğinin ilk belirtileri kalp yetmezliği ile ilişkilidir. Kalp yetmezliği, kalbin gerektiği gibi kan pompalayamaması durumudur. Aşağıdaki durumlarda sağlık ekibinizden randevu alın:

  • Yorgunluk olarak da adlandırılan yorgunluk, dinlenmeyle düzelmez.
  • Nefes darlığı.
  • Şişmiş ayak bilekleri ve ayaklar.

Bunlar kalp yetmezliğinin yaygın belirtileridir.

Nedenler

Aort kapağı, kalpteki kan akışını kontrol eden dört kapaktan biridir. Sol ventrikül adı verilen kalbin ana pompalama odasını ve aort adı verilen vücudun ana arterini ayırır. Aort kapağında, her kalp atışı sırasında bir kez açılıp kapanan, kapakçıklar veya yaprakçıklar olarak da adlandırılan kanatlar bulunur.

Aort kapak yetersizliğinde kapak düzgün kapanmaz. Bu, kanın sol ventrikül adı verilen sol alt kalp odasına geri sızmasına neden olur. Sonuç olarak oda daha fazla kan tutar. Bu, büyümesine ve kalınlaşmasına neden olabilir.

İlk başta, daha büyük olan sol ventrikül, daha fazla güçle iyi kan akışının korunmasına yardımcı olur. Ama sonunda kalp zayıflar.

Aort kapağına zarar veren herhangi bir durum, aort kapağı yetersizliğine neden olabilir. Nedenleri şunları içerebilir:

  • Doğumda mevcut olan kalp kapak hastalığı: Bazı insanlar, biküspid kapak adı verilen, yalnızca iki çıkıntısı olan bir aort kapağıyla doğarlar. Diğerleri tipik üç ayrı uç yerine bağlantılı uçlarla doğarlar. Bazen kapakçığın tek bir kapak adı verilen tek bir çıkıntısı olabilir. Diğer zamanlarda, kuadriküspit kapak adı verilen dört çıkıntı vardır.
    Çift kapaklı bir ebeveyne veya kardeşe sahip olmak, bu durum riskini artırır. Ancak ailenizde bu durumla ilgili bir geçmişiniz olmasa bile biküspit kapakçığa sahip olabilirsiniz.
  • Aort kapağının daralmasına aort stenozu denir: Yaşlandıkça aort kapağında kalsiyum birikintileri birikebilir. Birikme aort kapağının sertleşmesine ve daralmasına neden olur. Vananın düzgün açılmasını engeller. Aort darlığı da kapağın düzgün kapanmasını engelleyebilir.
  • Kalbin odacıklarının ve kapakçıklarının iç astarının iltihaplanması: Hayatı tehdit eden bu duruma endokardit de denir. Genellikle bir enfeksiyondan kaynaklanır. Aort kapağına zarar verebilir.
  • Romatizmal ateş: Bu durum bir zamanlar Amerika Birleşik Devletleri’nde yaygın bir çocukluk hastalığıydı. Strep boğaz buna neden olabilir. Romatizmal ateş, aort kapağının sertleşip daralmasına ve dolayısıyla kan sızıntısına neden olabilir. Romatizmal ateş nedeniyle düzensiz kalp kapakçığınız varsa buna romatizmal kalp hastalığı denir.
  • Diğer sağlık koşulları: Diğer nadir durumlar aortun büyümesine ve aort kapağına zarar vermesine neden olabilir. Bunlara Marfan sendromu adı verilen bağ dokusu hastalığı da dahildir. Lupus gibi bazı bağışıklık sistemi koşulları da aort kapak yetersizliğine yol açabilir.
  • Vücudun ana arterinin yırtılması veya yaralanması: Vücudun ana arteri aorttur. Travmatik göğüs yaralanması aorta zarar verebilir ve aort yetersizliğine neden olabilir. Aort diseksiyonu adı verilen, aortun iç tabakasındaki yırtık da aynı şekilde olabilir.

Risk faktörleri

Aort kapak yetersizliği riskini artıran şeyler şunlardır:

  • Daha büyük yaş.
  • Doğumda mevcut olan kalp sorunlarına doğuştan kalp kusurları da denir.
  • Kalbi etkileyebilecek enfeksiyonların geçmişi.
  • Marfan sendromu gibi kalbi etkileyebilecek, aileden geçen belirli durumlar.
  • Aort kapak stenozu gibi diğer kalp kapak hastalığı türleri.
  • Yüksek tansiyon.

Bu durum bilinen herhangi bir risk faktörü olmadan da gerçekleşebilir.

Komplikasyonlar

Aort kapak yetersizliğinin komplikasyonları şunları içerebilir:

  • Bayılma veya baş dönmesi hissi.
  • Kalp yetmezliği.
  • Endokardit gibi bazı kalp enfeksiyonları.
  • Aritmi adı verilen kalp ritmi sorunları.
  • Ölüm.

Önleme

Herhangi bir kalp hastalığınız varsa düzenli sağlık kontrolleri yaptırın.

Biküspit aort kapağı olan bir ebeveyniniz, çocuğunuz veya kardeşiniz varsa ekokardiyogram adı verilen bir görüntüleme testi yaptırmalısınız. Bu, aort kapak yetersizliğini kontrol edebilir. Aort kapak yetersizliği gibi kalp kapak hastalıklarının erken tanısı önemlidir. Bunu yapmak, durumun tedavi edilmesini kolaylaştırabilir.

Ayrıca aort kapak yetersizliği riskini artırabilecek koşulları önlemek için gerekli adımları atın. Örneğin:

  • Şiddetli boğaz ağrınız varsa sağlık kontrolü yaptırın. Tedavi edilmeyen strep boğazı romatizmal ateşe yol açabilir. Strep boğazı, antibiyotik adı verilen bakterilerle savaşan ilaçlarla tedavi edilir.
  • Kan basıncınızı düzenli olarak kontrol edin. 18 yaşından itibaren en az iki yılda bir tansiyonunuzu kontrol ettirin. Bazı kişilerin daha sık kontrole ihtiyacı vardır.

Teşhis

Aort kapak yetmezliğini teşhis etmek için sağlık ekibinizin bir üyesi sizi muayene eder. Genellikle belirtileriniz ve sağlık geçmişiniz hakkında sorular sorulur. Ayrıca ailenizin sağlık geçmişi hakkında da soru sorulabilir.

Kan basıncınız genellikle kolunuzun etrafına yerleştirilen bir manşet kullanılarak kontrol edilir. Kalbinizi dinlemek için stetoskop adı verilen bir cihaz kullanılır. Sağlık uzmanınız kalp üfürüm adı verilen düzensiz bir ses duyabilir.

Kardiyolog adı verilen, kalp hastalıkları konusunda eğitim almış bir doktora yönlendirilebilirsiniz.

Testler

Kalp sağlığınızı kontrol etmek ve aort kapak yetersizliğinin nedenini öğrenmek için testler yapılabilir. Testler şunları içerebilir:

  • Ekokardiyogram: Atan kalbin resimlerini oluşturmak için ses dalgaları kullanılır. Bu test kanın kalp ve kalp kapakçıklarından nasıl aktığını gösterir. Aort kapağını ve aortu gösterebilir. Bir ekokardiyogram, aort yetersizliğinin ne kadar şiddetli olduğunu anlamanıza yardımcı olabilir.
    Farklı ekokardiyogram türleri vardır. Standart bir test yeterli bilgi sağlamıyorsa transözofageal ekokardiyogram adı verilen bir test yaptırabilirsiniz. Bu tip, vücudun içinden kalbin resimlerini oluşturur. Aort ve aort kapağına detaylı bir bakış sağlar.
  • Elektrokardiyogram (EKG veya EKG): EKG kalbin elektriksel aktivitesini ölçer. Kalbin ne kadar hızlı ya da ne kadar yavaş attığını gösterir. Yapışkan yamalar göğse ve bazen kollara ve bacaklara yerleştirilir. Teller elektrotları sonuçları görüntüleyen bir bilgisayara bağlar.
  • Göğüs röntgeni: Göğüs röntgeni kalbin veya aortun genişleyip genişlemediğini gösterebilir. Ayrıca akciğerlerin durumunun belirlenmesine de yardımcı olabilir.
  • Kalbin CT taraması: Kardiyak BT olarak da adlandırılan bu test, kalbin ayrıntılı bir görüntüsünü oluşturmak için bir dizi X-ışını kullanır. Çörek şeklindeki bir makinenin içindeki bir masaya uzanıyorsunuz. CT taraması ayrıca aorttaki bir yırtığın doğrulanmasına yardımcı olabilir.
  • Egzersiz testleri veya stres testleri: Bu testler genellikle kalp kontrol edilirken koşu bandında yürümeyi veya sabit bisiklete binmeyi içerir. Egzersiz testleri kalbin fiziksel aktiviteye nasıl tepki verdiğini gösterir. Testler, egzersiz sırasında kapak hastalığı semptomlarının ortaya çıkıp çıkmadığını gösterebilir. Egzersiz yapamıyorsanız egzersiz gibi kalbi etkileyen ilaçlar alabilirsiniz.
  • Kardiyak MR: Bu test, aort ve aort kapağı da dahil olmak üzere kalbin ayrıntılı resimlerini oluşturmak için manyetik alan ve radyo dalgalarını kullanır.
  • Kalp kateterizasyonu: Bu test her zaman aort kapak yetersizliğini bulmak için kullanılmaz. Ancak diğer testlerin durumu teşhis edememesi veya ne kadar ciddi olduğunu belirleyememesi durumunda bu yapılabilir. Tıkanıklıkları kontrol etmek için kapak değiştirme ameliyatından önce kalp kateterizasyonu yapılabilir.
    Kalp kateterizasyonunda doktor, kateter adı verilen uzun, ince, esnek bir tüpü genellikle kasık veya bilekteki bir kan damarına sokar. Kalbe yönlendirilir. Boya kateterden kalpteki arterlere akar. Boya, arterlerin röntgen görüntüleri ve videolarda daha net görünmesine yardımcı olur.

Kalp kapak hastalığı aşamaları

Test kalp kapak hastalığı teşhisini doğruladıktan sonra sağlık ekibiniz size hastalığın evresini söyleyebilir. Evreleme en uygun tedavinin belirlenmesine yardımcı olur.

Kalp kapak hastalığının evresi semptomlar, hastalığın ciddiyeti, kapak veya kapakçıkların yapısı ve kalp ve akciğerlerdeki kan akışı gibi birçok şeye bağlıdır.

Kalp kapak hastalığı dört temel gruba ayrılır:

  • Aşama A: Risk altında. Kalp kapak hastalığı için risk faktörleri mevcuttur.
  • Aşama B: Aşamalı. Kapak hastalığı hafif veya orta şiddettedir. Kalp kapakçığı belirtileri yoktur.
  • Aşama C: Asemptomatik şiddetli. Kalp kapakçığı belirtileri yoktur ancak kapak hastalığı ciddidir.
  • Evre D: Semptomatik şiddetli. Kalp kapak hastalığı ciddidir ve semptomlara neden olur.

Tedavi

Aort kapak yetersizliğinin tedavisi şunlara bağlıdır:

  • Durumun ne kadar ciddi olduğu.
  • Varsa belirtiler.
  • Durumun kötüleşip kötüleşmediği.

Aort kapak yetmezliği tedavisinin amacı semptomları hafifletmek ve komplikasyonları önlemektir.

Belirtileriniz hafifse veya belirtileriniz yoksa yalnızca düzenli sağlık kontrollerine ihtiyacınız olabilir. Aort kapağının sağlığını kontrol etmek için düzenli ekokardiyogramlara ihtiyacınız olabilir. Kalp-sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri de genellikle tavsiye edilir.

İlaçlar

Aort kapak yetersizliğiniz varsa, size aşağıdaki ilaçlar verilebilir:

  • Semptomları tedavi edin.
  • Komplikasyon riskini azaltın.
  • Kan basıncını düşürün.

Ameliyat veya diğer prosedürler

Özellikle durum ve semptomlar şiddetliyse, hastalıklı kapakçığı onarmak veya değiştirmek için ameliyat gerekebilir. Aort yetersizliği şiddetli olmasa veya hiçbir semptom olmasa bile kalp kapağı ameliyatına ihtiyaç duyulabilir.

Hasarlı bir aort kapağını onarma veya değiştirme kararı aşağıdakilere bağlıdır:

  • Belirtileriniz.
  • Yaşınız ve genel sağlığınız.
  • Başka bir kalp rahatsızlığını düzeltmek için kalp ameliyatına ihtiyacınız olup olmadığı.

Başka bir kalp ameliyatı geçiriyorsanız, cerrahlar aynı anda aort kapak ameliyatını da yapabilirler.

Aort kapağını onarmak veya değiştirmek için yapılan ameliyat açık kalp ameliyatı olarak yapılabilir. Bu, göğüste kesi olarak da adlandırılan bir kesiği içerir. Bazen cerrahlar aort kapağını değiştirmek için minimal invaziv kalp ameliyatı yapabilirler.

Aort kapak yetersizliği ameliyatı şunları içerir:

  • Aort kapak onarımı: Aort kapağını onarmak için cerrahlar, birbirine bağlanan kapakçıkları (tüberküloz olarak da bilinir) ayırabilir. Kapakçıkların sıkı bir şekilde kapanabilmesi için fazla kapak dokusunu yeniden şekillendirebilir veya çıkarabilirler. Veya bir vanadaki delikleri kapatabilirler. Sızıntı yapan yedek aort kapağına bir tıkaç veya cihaz yerleştirmek için bir kateter prosedürü yapılabilir.
  • Aort kapak değişimi: Cerrah hasarlı kapakçığı çıkarır ve değiştirir. Değiştirilecek parça mekanik bir kapak olabileceği gibi inek, domuz ya da insan kalp dokusundan yapılmış bir kapak da olabilir. Doku valfına biyolojik doku valfi de denir.
    Bazen cerrahlar aort kapağını değiştirmek için minimal invaziv kalp ameliyatı yapabilirler. Bu prosedüre transkateter aort kapak replasmanı (TAVR) adı verilir. Açık kalp ameliyatında kullanılanlara göre daha küçük kesiler kullanılır.
    Bazen aort kapağı, pulmoner kapak olarak da adlandırılan kendi akciğer kapağınızla değiştirilir. Pulmoner valfiniz, ölen bir donörden alınan biyolojik akciğer dokusu valfi ile değiştirilir. Bu daha karmaşık ameliyata Ross prosedürü denir.
    Biyolojik doku kapakçıkları zamanla bozulur. Sonunda değiştirilmeleri gerekebilir. Mekanik kapakçıkları olan kişiler, kanın pıhtılaşmasını önlemek için ömür boyu kan sulandırıcı ilaçlara ihtiyaç duyarlar. Sağlık ekibinize her kapak türünün yararları ve riskleri hakkında bilgi verin.

Yaşam tarzı ve ev ilaçları

Yaşam tarzı değişiklikleri durumunuzu önleyemez veya tedavi edemezken, sağlık ekibiniz bazı kalp-sağlıklı alışkanlıklar uygulamanızı önerebilir. Bunlar şunları içerebilir:

  • Kalp-sağlıklı bir diyet yiyin: Çeşitli meyve ve sebzelerin, az yağlı veya yağsız süt ürünlerinin, kümes hayvanlarının, balıkların ve tam tahılların tadını çıkarın. Doymuş ve trans yağlardan, aşırı tuz ve şekerden uzak durun.
  • Sağlıklı bir kiloda kalın: Sağlıklı kilonuzu korumayı hedefleyin. Aşırı kilolu veya obezseniz sağlık ekibiniz kilo vermenizi önerebilir. Hangi hedef ağırlığın sizin için sağlıklı olduğunu sorun.
  • Düzenli egzersiz yapın: Günlük fitness rutininize tempolu yürüyüşler gibi yaklaşık 30 dakikalık fiziksel aktivite eklemeyi hedefleyin. Özellikle rekabetçi sporlar yapmayı düşünüyorsanız, egzersize başlamadan önce bakım ekibinizden tavsiye isteyin.
  • Sigara içmeyin veya tütün kullanmayın: Sigara içiyorsanız bırakın. Sigarayı bırakmanıza yardımcı olacak kaynakları bakım ekibinize sorun. Bir destek grubuna katılmak faydalı olabilir.
  • Yüksek tansiyonu kontrol edin: Kontrolsüz yüksek tansiyon ciddi sağlık sorunları riskini artırır. 18 yaşında veya daha büyükseniz kan basıncınızı en az iki yılda bir kontrol ettirin. Kalp hastalığı açısından risk faktörleriniz varsa veya 40 yaşın üzerindeyseniz daha sık kontrollere ihtiyacınız olabilir.
  • Kolesterol testi yaptırın: İlk kolesterol testinizi 20’li yaşlarınızdayken yaptırın ve ardından en az 4 ila 6 yılda bir başka bir test yaptırın. Bazı kişilerin teste daha erken başlaması veya daha sık kontrol yaptırması gerekebilir.
  • Diyabeti yönetin: Diyabetiniz varsa sıkı kan şekeri kontrolü kalbinizin sağlıklı kalmasına yardımcı olabilir.
  • İyi uyku alışkanlıkları edinin: Kötü uyku kalp hastalığı riskini artırabilir. Yetişkinler günde 7 ila 9 saat uyku almayı hedeflemelidir. Hafta sonları da dahil olmak üzere her gün aynı saatte yatıp aynı saatte kalkın. Uyumakta zorluk çekiyorsanız, yardımcı olabilecek stratejiler hakkında sağlık ekibinizle konuşun.

Hamilelik ve aort kapak yetersizliği

Hamilelik sırasında aort kapak yetersizliği de dahil olmak üzere kalp kapak hastalığı geçirenlerin dikkatli ve düzenli kontrollere ihtiyacı var. Ciddi bir kalp kapak rahatsızlığınız varsa, komplikasyon riskini azaltmak için hamile kalmamanız söylenebilir.

Yorum yok

Yorum bırakın